Međunarodna konferencija Zašto su nam potrebne studije invalidnosti? održana je 12.12.2023. od 13.00 do 16.30 u zgradi Rektorata Univerziteta u Novom Sadu.
Na konferenciji su učestvovali sadašnji i budući stručnjaci iz brojnih oblasti: socijalni rad, medicina, psihologija, prava, mediji i komunikacije, građevina, arhitektura, kao i aktivisti organizacija osoba sa invaliditetom.
Konferenciju je IZ KRUGA VOJVODINA organizovala u saradnji sa Studijskim programom Socijalni rad Filozofskog fakulteta Univerziteta u Novom Sadu. Odlukom Komore socijalne zaštite br. 55075-2468/2023 od 21.11.2023. kategorisana je kao međunarodna konferencija. Sva izlaganja na konferenciji prevodile su na znakovni jezik tumačice Marija Gabnai i Dajana Erceg iz Društva prevodilaca za znakovni jezik.
Uvod u temu Zašto su nam potrebne studije invalidnosti? dale su predavačice sa američkih univerziteta, Anđele Kaur, profesorka na Studijskom programu za rehabilitaciju i usluge u zajednici na Državnom univerzitetu Pensilvanije (Rehabilitation and Human Services Program, Pennsylvania State University) i Olivera Jokić, direktorka i profesorka na Studijskom programu rodnih studija, Džon Džej Koledža Njujorškog gradskog univerziteta (Gender Studies Program, John Jay Colleg , City University New York).
Anđela Kaur problematizovala je studije invalidnosti kao relativno kratku zasebnu naučno-istraživačku oblast u visokom obrazovanju koja ne može da se svede samo na akademski kontekst, nego se mora sagledati uticaj na ustaljene profesionalne prakse u zdravstvu, urbanistici, pedagogiji, i socijalnom radu.
Olivera Jokić je govorila o odnosu studija roda i studija invalidnosti. Istakla je da studije roda vide sve što je lično kao političko i bave se pitanjima kako se koriste i nastaju “prirodne” kategorije i “normalne” vrednosti u modernom društvu koje se stalno menja. Studije invalidnosti i studije roda zajedno pitaju kako se usvajaju i koriste zajedničke vrednosti i kako o sebi misli raznovrsno društvo koje voli da zna šta je “normalno.”
U okviru tematskog bloka Oblasti studija invalidnosti u akademskom obrazovanju kod nas uvažene profesorke i stručnjakinje sa naših fakulteta i institucija govorili su o tome koji sadržaji iz oblasti studija invalidnosti su uključeni u kurikule osnovnih i master akademskih studija na različitim studijskim programima:
- specijalne rehabilitacije i edukacije – dr Vesela Milankov, šefica Odseka i profesorka na Katedri za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju, Medicinski fakultet, Univerzitet u Novom Sadu;
- obrazovanja vaspitača – dr Otilia Velišek Braško, profesorka na Visokoj školi strukovnih studija za obrazovanje vaspitača, Novi Sad;
- socijalnog rada – dr Jovana Škorić, profesorka na Studijskom programu Socijalni rad, Filozofski fakultet, Univerzitet u Novom Sadu;
- pravnih nauka – Olivera Pejak Prokeš, sutkinja Apelacionog suda u Novom Sadu;
- arhitekture i građevine – Bojana Rudić Počuč, članica Tima za pristupačnost Grada Novog Sada.
U okviru tematskog bloka Civilne inicijative za studije invalidnosti kod nas govorili su predstavnici pokreta za prava osoba sa invaliditetom o različitim dosadašnjim doprinosima za stvaranje studija invalidnosti u Srbiji:
- Predlozi za studije invalidnosti Gordane Rajkov – Mimica Živadinović, Centar za samostalni život osoba sa invaliditetom Srbije, Beograd
- Feministička teorija invalidnosti u ženskim i rodnim studijama u Srbiji – Milesa Milinković, Kreativno afirmativna organizacija Parnas, Novi Sad
- Stvaranje preduslova za uspostavljanje studija invalidnosti u Novom Sadu – Svjetlana Timotić, Organizacije za podršku ženama sa invaliditetom, …IZ KRUGA – VOJVODINA, Novi Sad
- Studije onemogućenosti: od literature do akademskih studija – Siniša Tucić, Novo kulturno naselje, Novi Sad.
Oba tematska bloka vodila je Tatjana Stojšić Petković, članica IZ KRUGA VOJVODINA i predsednica Nacionalne organizacije oosoba sa invaliditetom.
U diskusiji su učesnici podržali ideju da se uspostave studije invalidnosti, ako ne odmah kao visokoškolski akademski program, onda makar kao neformalni obrazovni program dostupan širokoj lepezi stručnih profila i svoj zainteresovanoj javnosti.
Finalne zaključke Međunarodne konferencije Zašto su nam potrebne studije invalidnosti iznela je Andjela Kaur.
