Svjetlana Timotić i Veronika Mitro održale su predavanje na temu Feminističke studije invalidnosti u okviru trećeg ciklusa Ženskih studija u Subotici dana 27. maja 2023. u prostoru Savremene galerije. Predavanje je deo tematskog bloka marginalizacija žena. Grupa studentkinja pratila je predavanje uživo, a druga grupa onlajn. Učesnice su aktivno učestvovale i usmeravale tok predavanja.
Sažeto, rečeno je sledeće. Univerziteti su dugo proučavali osobe sa invaliditetom u okviru medicinskih i zdravstvenih nastavnih programa i razumevali invaliditet kao deficit koji je potrebno popraviti. Pokret za prava osoba sa invaliditetom je postavio osnove za razvoj studija invalidnosti promenom fokusa sa individualnog deficita i patologije (sa medicinskog modela) na društveno konstruisane barijere (na socijalni model). Kao i ženske studije, afroameričke studije i druge discipline pokreta za oslobađanje, studije invalidnosti uče da je neprihvatajuće društvo ono koje treba normalizovati, a ne marginalizovane grupe. Problem je u tome što su studije invalidnosti nesvesne feminizma, kao što ni feministička teorija, s druge strane, ne razmatra invaliditet kao deo identiteta koji uobličava kategoriju žene. Feministička pitanja koja su povezana s invaliditetom – kao što su reproduktivne tehnologije, uloga telesnih razlika, specifična obeležja represije, etika nege, konstrukcija subjekta – razmatraju se bez ikakvog osvrta na invaliditet. Feminističke studije invalidnosti uvode rod u studije invalidnosti, odnosno invaliditet u feminističku teoriju. Feminističke studije invalidnosti su akademski i kulturni rad koji osvetljava društvene ishode rodnih razlika i ispituje kulturološke snage i reperkusije tih razlika u zajednici osoba sa invaliditetom.
Tokom predavanja rasvetljeni su sledeći pojmovi: medicinski model, socijalni model invalidnosti, jezik invalidnosti, studije invalidnosti, feminističke studije invalidnosti.
Foto: M. Antunović
